قرض دادن و ثوابی که این سنت حسنه دارد
مجله بهترینها خدمات مذهبی برای همه ما پیش می آید که با مشکلات مالی مواجه می شویم و مجبور می شویم از افرادی که می شناسیم وام بگیریم. و حتی برعکس آن ممکن است. گاهی اوقات ما سرمایه داریم و اطرافیانمان را می شناسیم که می توانند با کمک سرمایه خود مشکلاتشان را حل کنند و بعد بدهی هایمان را بپردازند. این مقاله را بخوانید تا از این به بعد راحت‌تر دست و دلتان را دراز کنید.
وام دادن چیست؟
قرض دادن یکی از امور مستحب است و احادیث زیادی به آن سفارش کرده اند، در واقع قرض دادن به نیازمندان بالاتر از صدقه قرار گرفته است.
چه زمانی وام گرفتن بد است؟
اگر شخصی نیازی به قرض گرفتن از کسی نداشته باشد، در این صورت از قرض دادن پول متنفر است.
چه زمانی استقراض واجب است؟
هنگام انجام وظیفه بستگی به گرفتن وام دارد. به عنوان مثال، نجات جان، آبرو و غیره.
آداب وام دادن
وقتی تصمیم گرفتید جولی خود را به کسی قرض دهید، این شرایط را در نظر داشته باشید:
- صادقانه قرض دهید.
- از وام خود کاملا راضی باشید.
- وام املاک حلال.
- جزئیات وام را وارد کنید.
- پس از اعطای وام، به طرف مقابل فرصت دهید تا توانایی بازپرداخت بدهی خود را پیدا کند و به او فشار نیاورید.
قوانین وام دادن
- اگر وام برای مدت معینی باشد، طلبکار نمی تواند قبل از پایان آن مدت، حق خود را مطالبه کند، اما اگر برای مدت معینی نباشد، طلبکار می تواند هر زمان که بخواهد، حق خود را مطالبه کند.
- اگر طلبکار تقاضای خود را کرد، اگر بدهکار بتواند بدهی خود را بپردازد، باید فوراً آن را بپردازد و اگر تأخیر کند گناهکار است.
- اگر پولی به کسی بدهید و شرط کنید که بعد از مدتی مبلغ بیشتری پس بگیرد، این کار ربا و حرام است.
- ربا دادن مانند گرفتن ربا حرام است و هر کس قرض ربوی بگیرد هر چند مرتکب حرام شده باشد اصل قرض صحیح است و می تواند آن را تصرف کند.
- اگر بدهکار بدون شرط قبلی چیزی اضافه به طلبکار بدهد اشکال ندارد ولی مطلوب است.
- اگر کسی از دیگری قرض کند و بعد از آن دیگر او را نبیند و زیاد او را جستجو کند و نداند که هنوز زنده است یا نه، باید بداند که طلبکار را می شناسد تا بپردازد. به خود یا ورثه اش بدهکار است و اگر بخواهد صاحب مال را پیدا کند باید از طرف او از طرف فقیر صدقه بدهد.
- بدهکار ممکن است مقداری از پول خود را در رهن به طلبکار بگذارد و اگر طلب خود را نپردازد می تواند مال خود را از او بگیرد.
شرایط قرض دادن در قرآن
خداوند متعال در آیه ۲۸۲ سوره بقره در مورد آداب قرض دادن می فرماید:
ای کسانی که ایمان آورده اید:
- وقتی یک بدهی بلندمدت (به دلیل وام یا تجارت) به یکدیگر پیدا کردید، آن را یادداشت کنید.
- نویسنده باید برای انصاف بین شما (سند) بنویسد.
- اگر مسئول احمق (یا از نظر ذهنی ضعیف)، یا (به دلیل لال بودن) قادر به املا نیست، ولی او باید منصفانه املا کند.
- دو نفر از مردان خوب خود را شاهد باشید.
- اگر دو مرد نیستند، یک مرد و دو زن را انتخاب کنید که آنها را دوست دارید و به آنها اعتماد دارید (و این دو زن با هم شاهد بودند) تا اگر یکی از آنها انحرافی پیدا کرد، دیگری آن را ذکر کند.
- شهود هنگام فراخوان نباید خودداری کنند.
- از نوشتن (دین خود چه کوچک و چه بزرگ) خسته نباشید (هر چه هست بنویسید).
- مگر اینکه معامله ای نقدی باشد که بین خود رد و بدل می کنید.
- هنگام خرید و فروش (نقدی) شاهد داشته باشید و به نویسنده و شاهد آسیبی وارد نکنید (و تحت فشار قرار دهید).
ثواب قرض دادن در قرآن
قرآن همواره از قرض دادن به خدا صحبت می کند، زیرا در سنت قرض الحسنه، انسان به دنبال منفعت مادی نیست و تنها به رضای خدا می نگرد.
«خداوند از مؤمنان جان و مالشان را خریده است به شرطی که بهشت از آن آنها باشد».
(آیه 111 سوره توبه)
«خداوند از مؤمنان جان و مالشان را خرید تا صاحب بهشت شوند».
«چه کسی به خدا قرض الحسنه می دهد و خداوند آن را برای او چند برابر می کند و برای او ثواب بزرگی است؟»
(آیه 11 سوره حدید)
«هر کس به خدا قرض الحسنه دهد (و از آنچه به او داده انفاق کند) خداوند آن را دو برابر می کند و برای او پاداشی گرانبها خواهد بود.
«در حقیقت مردان و زنانی که انفاق می‌کنند و زنانی که انفاق می‌کنند و به خدا قرض الحسنه می‌دهند، برایشان چند برابر می‌شود و برایشان پاداش بزرگی است».
(آیه 18 سوره حدید)
«و انفاق کنندگان اعم از زن و مرد و کسانی که به خدا قرض الحسنه داده اند، برایشان دو برابر می شود و برایشان پاداش بزرگی است».
«کیست که به خدا قرض الحسنه می دهد و او آن را برای خود چند برابر می کند و خداوند باز می دارد و می گشاید و به سوی او بازگردانده می شوید».
(آیه 245 سوره بقره)
«چه کسی می تواند به خدا قرض الحسنه بدهد (و از آنچه خدا به او داده انفاق کند) و سپس آن را برای او چند برابر کند و او خداست (که بندگانش را محدود یا گسترش می دهد) (و صدقه چیزی از آن کم نمی کند). روزی آنهاست) و به سوی او بازگردانده می‌شوید (و پاداش خود را خواهید گرفت).
و خداوند فرمود: من با شما هستم: اگر نماز را برپا دارید و زکات بدهید و به پیامبران من ایمان بیاورید و آنها را گرامی بدارید و به خدا قرض الحسنه بدهید، قطعاً بدی های شما را جبران خواهم کرد. و قطعاً شما را در بهشت هایی که از زیر درختان آن نهرها روان است وارد می کنم…»
(آیه 12 سوره مائده)
و خداوند (به آنها) فرمود: من با شما هستم اگر نماز را برپا دارید و زکات بدهید و به پیامبران من ایمان بیاورید و از آنها حمایت کنید و به خدا نیکی ها را قرض دهید. [= در راه او، به نیازمندان کمک کنید]گناهانت را می پوشانم [= می بخشم] و تو را در باغ‌های بهشت وارد می‌کنم که نهرها از زیر آنها جاری است».
«اگر به خدا قرض الحسنه بدهید، آن را برای شما چند برابر می کند و شما را می بخشد و خداوند همواره سپاسگزار و بردبار است».
(آیه 17 سوره تغابن)
«اگر به خدا قرض الحسنه بدهید، آن را برای شما چند برابر می کند و شما را می بخشد و خداوند مهربان و بردبار است».
و به خدا قرض الحسنه بدهید و هر خیری که برای خود بگذارید، نزد خدا بهتر و بزرگتر است.
(آیه 20 سوره مزمل)
«…و به خدا قرض الحسنه بده.» [= در راه او انفاق نمایید] و هر خیری که در حق خود انجام دهی، بهترین و بزرگ ترین پاداش را از جانب خداوند به تو خواهد داد…».
در مورد وام دادن صحبت کنید
حضرت محمد (ص):
- «هر کس به برادر مسلمان خود پولی را که متعلق به اوست قرض دهد، به ازای هر درهم به وزن کوهی در احد به او قرض دهد، اگر در به دست آوردن آن صبر کند، مانند برق از پل صراط می گذرد، بدون قضاوت و عذاب به او ثواب می دهد. ” هر کس برادر مسلمانش از حالش شکایت کند و به او قرض ندهد، خداوند روزی که نیکوکاران را پاداش دهد، او را از بهشت محروم می‌کند».
- «صدقه ده حسنه و قرض دادن هجده حسنه و رابطه با برادران است. [دينى] او بیست حسنه و بیست و چهار حسنه دارد.
- «هر کس مال مردم را بگیرد در حالی که بخواهد آن را پس بدهد، خداوند او را جانشین خود قرار می دهد و هر که مال مردم را در حالی که بخواهد ضایع کند، خداوند آن را ضایع می کند».
- «خداوند بدهکار را در ادای دینش یاری می‌کند، مشروط بر اینکه بدهی او خلاف اراده خدا نباشد».
- «هر کس به فقیری قرض دهد، آن را نیکو خواهد داد [گناهانش پاك شده] پس کار خود را دوباره آغاز می کند و خداوند به ازای هر درهم هزار قسط در بهشت به او عطا می کند».
- «هر کس برادر مسلمان او را برای قرض نیاز داشته باشد و بتواند قرض دهد ولی قرض ندهد، خداوند بوی بهشت را از او نهی می‌کند».
- قرض بر دو قسم است: هر که بمیرد و بخواهد قرضش را بپردازد، تو ولی او هستی و هر کس بمیرد که قرضش را نپردازد، حسنات دارد، زیرا در آن روز دینار و درهمی بدهکار نیست. .
امام علی (علیه السلام):
- غنائم برای کسی است که در وقت مال از تو قرض گرفت تا در روز تهیدستی تو انفاق کند.
- بار قرض مشوید که قرض روزی طمع است و حسرت شبی که در دنیا و آخرت پرداخت می شود.
- بدهی زیاد، صادق را دروغگو و نیکوکار را بد می کند.
امام صادق (علیه السلام):
- هر کس به کسی قرض دهد و برای آن مهلت بگذارد و در مهلت مقرر قرض نگیرد، به ازای هر روز تأخیر یک دینار صدقه می‌گیرد.
- «بهتر است هزار درهم دو بار قرض بدهم تا یک بار صدقه دهم، و همان گونه که برای کسی که از شما قرض می‌گیرد جایز نیست آن را صدقه دهد» در بازپرداخت قرض خود تأخیر و تأخیر بیندازد. می دانی که او در تنگدستی و تنگدستی است، پس به او فشار بیاور و تقاضا کن.
- «اگر قرض گیرنده بدون توافق به قرض دهنده منفعت بدهد، جایز است، ولی این قرض دهنده اجری نزد خداوند ندارد».
امام رضا (علیه السلام):
