امکان استفاده از بقایای پوست پسته در تغذیه دام

هیات علمی موسسه تحقیقات علوم دامی کشور در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری موج با اشاره به اینکه محصول پسته از مهم‌ترین محصولات فرعی کشاورزی است، گفت: نتایج تحقیقات نشان داده است که این محصول از ارزش غذایی مناسبی برخوردار است و امکان استفاده از آن در جیره نشخوارکنندگان وجود دارد.

پیروز شاکری، با بیان اینکه میزان تولید سالانه پسته در کشور ۵۰۰ تا ۸۰۰ هزار تن برآورد می‌شود، افزود: استفاده از این محصول فرعی در نواحی پسته‌خیز کشور که در مناطق گرم و خشک و کویری کشور واقع شده‌اند، می‌تواند بخشی از کمبودهای خوراک دام در این مناطق را تأمین کند.

شاکری عنوان کرد: تولید محصول فرعی پسته در یک دوره کوتاه یک تا دو ماهه انجام می‌شود و از چالش‌های مهم در ذخیره‌ سازی مناسب این محصول فرعی رطوبت بالا، سیاه شدن و فسادپذیری سریع آن است.

وی، ادامه داد: آمار دقیقی از میزان استفاده از محصول فرعی پسته در تغذیه دام‌ ها وجود ندارد. در سال‌های نه ‌چندان دور تقریباً تمام محصول فرعی پسته تولیدی در کشور در اطراف باغات پسته تخلیه و ضمن تحمیل هزینه‌های حمل و انتقال به خارج از محل پوست‌گیری، به‌سرعت فاسد می شد و زمینه مساعدی را برای آلودگی محیط زیست، تجمع قارچ‌ های تولید‌‌کننده آفلاتوکسین در باغات پسته و آلوده کردن محصول پسته سال بعد به آفلانوکسین را فراهم می کرد.

به گفته شاکری، بعضی از دامداران نیز در مواقعی از سال گله‌های خود را به محل تخلیه محصولات فرعی پسته می‌برند تا از بقایای محصول تغذیه کنند. اما به علت انباشتگی و کپک ‌زدگی از کیفیت بسیار نامطلوبی برخوردار بوده و می‌ تواند منجر به تولید محصولات دامی آلوده به سموم آفلاتوکسین شود.

وی، با بیان اینکه میزان ماده خشک این محصول فرعی حدود ۲۵ درصد است، عنوان کرد: میانگین غلظت پروتئین خام آن در کشور حدود ۱۱ درصد است که نشان از ارزش غذایی مناسب این فرآورده فرعی دارد. 

عضو هیات علمی موسسه تحقیقات علوم دامی کشور، گفت: محصول فرعی پسته ‌به‌ صورت خشک و سیلاژ می‌تواند جایگزین بخش علوفه ‌ای جیره در دام‌ های مختلف شود. در جیره ‌های آزمایشی محصول فرعی پسته جایگزین کاه، یونجه و یا سیلاژ ذرت و یا نسبتی از هر یک از این مواد خوراکی در جیره‌ ها شده است.

شاکری، افزود: بر اساس نتایج تحقیقات متعدد در این زمینه، به‌ طور کلی می ‌توان از محصول فرعی پسته به‌ صورت خشک و سیلاژ در تغذیه گاوهای شیری تا سطح ۸ درصد، در تغذیه گاوهای گوشتی تا سطح ۱۲ درصد و در تغذیه گوسفند و بز تا سطح ۲۰ درصد ماده خشک جیره بدون تاثیر نامطلوب بر مصرف خوراک، عملکرد تولیدی و قابلیت هضم جیره ‌ها استفاده کرد.

ترویج و آموزش بهره برداران، حمایت اعتباری برای خرید دستگاه‌های مورد نیاز برای خشک کردن و تهیه سیلاژهای کیسه‌ای از این فرآورده، الزام به مشارکت ترمینال‌ های پسته پاک‌ کنی در زمینه فرآوری محصول فرعی پسته، مشارکت معاونت باغبانی و محیط زیست و جلب حمایت و مشارکت مرکز توسعه صادرات و مشارکت بخش خصوصی از مهمترین الزامات عملیاتی برای استفاده از محصول فرعی پسته است که شاکری به آنها اشاره کرد.